تجهیزات پزشکی و انواع آن چیست؟
آیا می دانید که انواع تجهیزات پزشکی چیست و هر یک از آنها چه کاربردی دارند؟ آیا در مورد قیمت هر یک از این تجهیزات اطلاع دارید و میزان پیچیدگی فناوری های به کار رفته در آنها را می دانید؟
تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزاتی هستند که بدون وجود آنها جان بسیاری از بیماران به خطر خواهد افتاد و برای همین است که اهمیت زیادی در علم پزشکی دارند. این تجهیزات پزشکی ممکن است برای معاینه، تشخیص و یا درمان بیماری ها مورد استفاده قرار گیرند و شاید خود شما هم تا به حال شاهد استفاده از بسیاری از آنها بوده اید.
تجهیزات پزشکی به همه وسایل، ابزار و لوازمی گفته می شود که در علم پزشکی کاربرد دارند. این لوازم می توانند سخت افزاری و یا حتی نرم افزاری باشند و در قالب سامانه هایی در دسترس پزشک و یا بیمار قرار گیرند. برای همین است که می توان بسیاری از ابزار و ماشین آلات مورد استفاده در پزشکی (که در گروه داروها قرار نمی گیرند) را جزو تجهیزات پزشکی دانست.
با توجه به تنوع فناوری ها و تکنولوژی ساخت هر یک از این تجهیزات پزشکی می توان شاهد تفاوت های زیادی در ویژگی ها و مشخصه های هر یک از آنها بود.
با این وجود به طور خلاصه می توان گفت که این تجهیزات در برای کاربردهای زیر مورد استفاده قرار می گیرند:
- پیشگیری از ابتلای افراد به انواع بیماری و تشخیص آنها
- درمان یا کنترل بیماری های مختلف (مزمن، غیر مزمن،و …)
- کاهش و یا درمان درد و یا صدمات ناشی از بیماری یا مشکلات خاص جسمی
- تجهیزات لازم برای مطالعه در مورد بیماری ها
- انجام پژوهش های کلینیکی با بررسی علائم بیماری
- بررسی رشد سویه های باکتری ها و …
- تجهیزات تمیز و ضد عفونی کردن بدن بیمار و یا محیط
- تجهیزات پرتونگاری …
حال که به طور خلاصه با تجهیزات مورد استفاده در علم پزشکی آشنا شدید، در ادامه نگاهی به تاریخچه آنها خواهیم کرد و در دسته بندی های مختلف به معرفی لیست وار تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
تاریخچه تجهیزات پزشکی:
اگر چه در حال حاضر تولید کننده های تجهیزات پزشکی در بسیاری از کشورها و از جمله ایران فعال هستند و بیش از هزاران نوع محصول را تولید و در اختیار جامعه پزشکی و بیماران قرار می دهند، اما در گذشته بسیاری از تجهیزاتی که امروزه در اختیار جامعه قرار دارد وجود نداشتند.
در آن زمان تشخیص و یا درمان بیماران با تجهیزات ساده ای انجام می شد که ممکن بود در بسیاری از موارد پاسخگوی نیازهای بیماران نباشد.
اما به خصوص در چند دهه گذشته به تدریج با پیشرفت علم ما شاهد هستیم که تجهیزات پیشرفته ای برای تشخیص و درمان بیماری ها ساخته و مورد استفاده قرار می گیرند (که دارای پیچیده ترین فناوری ها و مبتنی به علم روز دنیا می باشند).
به عنوان مثال می توان به تجهیزات لیزری اشاره کرد که امروزه در بسیاری از کاربردها توانسته اند نیاز به عمل های جراحی را رفع کنند.
تولید تجهیزات پزشکی در ایران:
در حال حاضر در کشور ما انواع وسایل یکبار مصرف پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی تولید می شود که اغلب آنها دارای استانداردهای بین المللی بوده و توانسته اند مجوزهای لازم را از وزارت بهداشت دریافت کنند. البته هنوز هم نیاز به تلاش بیشتر برای دست یافتن به تجهیزات درمانی می باشد که همه نیازهای بیماران را بر طرف کنند.
دسته بندی تجهیزات پزشکی:
تنوع بالایی که تجهیزات مورد استفاده برای پیشگیری، تشخیص، کنترل و درمان بیماران دارند به گونه ای است که نیاز به ساعت ها زمان برای بررسی آنها خواهد بود. برای همین ما ضمن دسته بندی آنها در ادامه سعی می کنیم به معرفی خلاصه این تجهیزات بپردازیم.
وسایل معاینه:
وسایل معاینه از ساده ترین تجهیزاتی هستند که شاید در بسیاری از مطب ها شاهد استفاده از آنها توسط پزشکان بوده اید. حتی در داخل خانه ها نیز این تجهیزات دیده می شوند و برای همین استفاده از آنها مختص مراکز درمانی و کلینیکی نیست.
دستگاه های ساده ای مانند دستگاه سنجش فشار خون از ساده ترین وسایل معاینه هستند که امروزه در بسیاری از خانه ها یافت شده و در دسترس بسیاری از مردم به خصوص کسانی که مبتلا به فشار خون بالا هستند قرار دارد.
دماسنج نیز از جمله تجهیزات ساده ای است که برای اندازه گیری دمای بدن استفاده می شود و با کمترین هزینه امکان خرید آن برای هر کسی وجود دارد.
از جمله تجهیزات مورد استفاده برای معاینه عبارت هستند از:
- چراغ قوه که برای معاینه گلوی بیمار و … به کار می رود.
- ترازو که برای اندازه گیری وزن بیماران و افراد عادی به منظور بررسی شاخص توده بدنی و … استفاده می شود.
- دستگاه اندازه گیری قند خون
- آیسلانگ
- اتوسکوپ
- رتینوسکوپ
هر یک از وسایل معاینه ذکر شده در بالا در شرایط خاصی برای اندازه گیری و یا مشاهده علائم بیماری مفید واقع می شوند.